Bizim Caz: Bu Daha Başlangıç, Türkiye Caz Arşivi’ne Devam!

Bizim Caz: Bu Daha Başlangıç, Türkiye Caz Arşivi ‘ne Devam!

Bir şeye gönül verdiyseniz, o yoldan gittiğinizde o sizin için hayatın anlamı olur bir süre. Hayatınızın tümünü ona adamanız gerekmez, ama ona heves ettiyseniz, kimseye bakmayın, o yolda devam edin… İşte bir gün okuduğu iki kitaptan etkilenen Beran Paçacı, geçmişindeki noktaları birleştirip, bir yola çıkıyor. Önce noktaları birleştirelim, sonra yolunu nasıl taşlarla döşediğine de bakarız.

Sene 1998. Bir yandan caz dinlemeye başlıyor, bir yandan Jazz Dergisi‘nin basılı yayınını büyük bir sabırsızlıkla 3 ayda bir alıp altını çizerek dikkatlice okuyor, bir yandan Ankara Caz Festivali, İstanbul Caz Festivali, Akbank Caz Festivali, Nardis Jazz Club derken canlı olarak caz müziği dinlemek, caz müziğine ilgisini ve hazzını arttırıyor. O sırada bir yandan Elektrik Mühendisliği okuyor, bir yandan da kaliteli araştırmacı gazetecileri büyük bir hayranlıkla takip ediyor. Uğur Mumcu ona yazılarıyla diyor ki: “Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olma!”. Elektrik Mühendisliği okurken analitik düşünce yeteneğini, sistematik, disiplinli bir çalışma yapısını hayatına yavaş yavaş yerleştiriyor.

Seneler geçiyor, hayat onu çeşitli yerlere savuruyor. İş aslında odaklanma meselesi. Odaklanacağız şeyi belirlediniz mi gerisi geliyor. Bir gün geliyor, “Levent Öget ile Caz Etraflı Konuşmalar” kitabını okuyor. Kitapta çok çeşitli caz emekçilerine ve bu müziğe ilgi duyanlara söz veriliyor. Hepsi cazla ilgili deneyimlerini hatırladığı kadarıyla, hissiyatlarını paylaşıyor. Doğruluk payı var, fakat o anki ruh hallerine göre ya da yaşanmışlıkların farklı tesirleriyle anlattıkları belkide bir belgeselin küçük bir yansısı oluyor. Bir başka gün ise Batu Akyol‘un özgün belgeseli Türkiye’de Caz‘ı izleme fırsatı oluyor. Onun ardından da belgeselin bir çıktısı olan “Caz Çok Zor” kitabını okuyor. Bu kitap da farklı duygular ve düşüncelere kendisini sürüklüyor. Artık kafasında odaklanacağı konu netleşiyor. Bir yandan o araştırmacı gazeteci abilerinin heyecanını içinde yaşıyor, bir yandan bir mühendis yaklaşımı sergileyerek büyük resmi oluşturmak için gerekenleri yavaş yavaş bir araya getirmeye başlıyor. Amacı artık belli! Türkiye’de bir caz arşivi oluşturmak. Peki bu ne demek? Öncelikle caz müzisyenlerini ortaya çıkarmak, sonra onların sahne aldıkları yerleri belirlemek, sonra gerçekleştirdikleri kayıtlara ulaşmak ve onların konserlerinin verilerini toplarken bir yandan oradan cazla alakalı her şeye atlamak…

Böyle bir araştırmaya girişince paydaşları iyi tanımak ve kendini onlara samimi bir şekilde tanıtmak da gerekiyor. Paydaşlar deyince karşısında müzisyenler, mekan işletmecileri, festival organizatörleri, menajerler, kayıt stüdyosu işletmecileri, radyocular, yazarlar, eğitmenler, eğitim kurumu işletmecileri, fotoğrafçılar, ressamlar ve tabiki dinleyiciler var. Sabırlı bir şekilde projesini defalarca anlatan Beran, sonunda kurduğu bağlarla bu yolculuğu hiç beklemediği noktalara taşıyor. Disiplinli ve kararlı bir şekilde 2018’den beri projeyi gönüllü olarak devam ettiriyor. Verilerin toplanması için gece, gündüz titizlikle uğraş veriyor. Amacı Türkiye’nin caz ağını resmetmek bir nevi. İlk başta ağın içerisinde yer alan noktaların birbirleriyle nasıl bağlanacağını, kaç nokta olacağını, nasıl genişleyebileceğini bilemiyor. Cazdaki doğaçlama mantığında, elde edilen verilerin ahengiyle bir bilinmezliğe doğru sürükleniyor, ama sonunda bir uyumun ortaya çıkacağını hissediyor; bir huzur noktası olacak ya da huzur gibi bir şey olacak…

İşte BizimCaz.com sitesini ziyaret ettiğinizde, bu kadar bilginin nasıl bir altyapı üzerine inşa edildiğini bilerek gezeceksiniz. Hani rehberle bir sanat sergisini gezdiğinizde ya da bir tarihi eserin tarihsel hikayesini öğrendiğinizde daha anlamlı gelmeye başlar ya önünüzdekiler, işte siz de bu sitede dolaşırken burada anlatılanları bilerek, gidilecek yolun taşlarının nasıl birer birer döşendiğine tanık olacaksınız. Umarım sizi de bizim gibi heyecanlandırır. Bu tür arşivler zamanla daha bir değer kazanıyor, çünkü bu yazılı kaynaklar sayesinde geçmişte yaşanılanlar hakkında bilgi sahibi olup, günümüzü ve geleceğimizi daha iyi değerlendirebiliyoruz.

Peki BizimCaz.com sitesi neler vaat ediyor? Öncelikle 26 binin üzerinde konserin Türkiye’de belkide hiç bir müzik türünde oluşturulmamış detayda bilgisi, farklı ihtiyaçlara göre filtrelerden biri seçilerek, ziyaretçilerle paylaşılıyor. Caz müziği performansları olan 500’ün üzerinde müzisyenin yine farklı filtreleme seçenekleriyle liste olarak sunuluyor. Bu müzisyenlerin detay bilgilerine ulaşma şansınız oluyor; ayrıca kayıtlı müzik albümlerinin bilgileri de sunuluyor. Sitede yer alan diğer bölümleri sıralarsak: Gruplar, Mekanlar, Festivaller, Etkinlikler (Söyleşi, Panel, Fotoğraf/Resim Sergisi, Film Gösterimi, vb.), Makaleler, Yazarlar, Görsel Sanatçılar (Fotoğrafçı, Ressam, Heykeltraş), Eğitim (Üniversiteler, Diğer Eğitim Kurumları, Seminerler, Tezler, Caz Kampı), Radyo Programları, Kitaplar, Belgeseller ve Ödüller.

Geliştirilmeye açık bu site, umarım daha başka araştırmacılara ve caz severlere de heyecan verir ve bu yolculuğun bir parçası olmak için Bizim Caz’cıların arasına yeni gönüllüler de eklenir. Böylece sürdürülebilir bir projenin tohumunu biz de Dark Blue Notes olarak bu yazıyla atmış oluruz!

Sitenin farklı bölümleri için gönüllülere her zaman ihtiyaç var. Hem eksikleri ve hataları gidermek için katkı sunabilirsiniz, hem de veri girişlerine katkı sunabilirsiniz.

Destekleriniz için [email protected] e-posta adresinden veya instagram sayfasından (@bizimcaz) Bizim Caz ekibine ulaşabilirsiniz.

Eline sağlık Beran Paçacı!