Nihal Saruhanlı

32 Akbank Caz Festivali kapsamında 1 Ekim’de Kadıköy HOOD Base’de, trompetçi Barış Demirel‘le performansı öncesinde, davulcu ve vurmalı sazlar ustası Nihal Saruhanlı‘yı tanıtmak istedik ve kendisine CAZ 101 soruşturmamızı yönelttik.

*

Kendinizi tanıtır mısınız? Cazla ilintinizi belirtebilir misiniz?

Ben Nihal Saruhanlı. Müzisyenim, enstrümanlarım davul ve perküsyon. Yaklaşık 15 senedir aktif olarak müziğin içindeyim, profesyonel olarak davul çalıyorum.

Davulculuk serüvenime başlar başlamaz, aklımda hep caz müziğini öğrenmek, caz müziğini çalabilmek vardı. Bunun gerçekleşmesi biraz zaman aldı. Caz çalabilmek için öncelikle enstrümanınıza hakim olmalısınız. Bu tüm müzik türleri için geçerli tabiki, ama caz kesinlikle başlangıç seviyesine uygun bir tarz değil. Biraz daha ilerleyip caza giriş yapmak çok daha uygun oldu benim için.

Dinlediğiniz ya da sizde iz bırakan ilk caz albümünü hatırlıyor musunuz?

John Coltrane – A Love Supreme

Cazın yaşamınızdaki anlamı nedir?

Cazın hayatımdaki anlamı tekrar tekrar şekilleniyor, değişiyor. Caz müziğinin gelişime, değişime en açık müzik türü olduğunu düşünüyorum. Caza özgü doğaçlama pratiği, müziğe olan yaklaşımdan da öte bir yaşam biçimi. Bana da hayatımda çokça ilham veriyor.

Sizce caz diğer müzik türlerinden hangi yönleriyle farklıdır? Farklı mıdır?

Farklıdır. İçinde doğaçlama anları barındırır, hiç beklenmedik yerlere varabilirsiniz. Enstrümanlar ve vokal birbirleri ile konuşurlar, soru cevaplar oluşur aralarında. Benim enstrümanım, davul özelinde de caz müziğinin sağladığı özgürlük alanları var. Caz müziğinin içinde davul yer yer ritmik bir enstrüman olmaktan çıkıp melodik davranışlar sergileyebilir. 

Sizce caz diğer müzik türlerinden üstün müdür? Neden?

Evet ya da hayır diye cevap veremeyeceğim bir soru. Ama caz sürekli genişlemeye müsait bir müzik türü. Şevket Akıncı’nın derslerinde ve Öteki Caz kitabında değindiği gibi ona geleni alan, kendine katan ve dönüştüren bir müzik türü. Bu kesinlikle bir üstünlük.

Artık faal olmayan ya da ölmüş hangi müzisyeni ya da grubu canlı dinlemek isterdiniz?

Pharoah Sanders, daha bugün vefat etti. Keşke canlı dinleyebilseydim.

Faal olan hangi müzisyeni ya da grubu canlı dinlemek istersiniz?

Brain Blade’in Wolfgang Muthspeil ile bir konserine denk gelmek isterdim. Ya da Irreversible Entanglement’ı canlı dinlemek isterim.

Cazı bir enstrumanla özdeşleştirecek olsanız, bu, hangisi olurdu? Neden?

Trompet ya da saksafon ile özdeşleştirirdim. Bu daha önce cevabını hiç düşünmediğim bir soruydu. Louis Armstrong’dan, Charlie Parker’a, Miles Davis’e, John Coltrane’e oradan Ornette Coleman’a… Düşününce bu iki enstrümanın ustaları cazda hep yeniliklerin öncüsü olmuş, belki bu yüzden böyle hissediyorum

Yapılması kolay değil, biliyoruz; ama tarifinin yapılması gerekirse, caz nedir?

Yine Şevket Akıncı’nın Öteki Caz kitabından gelen düşüncelerimle bence caz, özgür olmak için yola çıkmış, bugün hala bu arayışına devam eden, evrilen, dönüşen bir organizmadır.