Bill Evans: In Norway The Kongsberg Concert (Elemental 2024)
Please click HERE fo the review of Bill Evans: In Norway The Kongsberg Concert (Elemental 2024)
Cazseverler, özellikle Bill Evans hayranları, son yıllarda oldukça şanslı. Neredeyse her yıl, daha önce duyulmamış Bill Evans kayıtları dinleyicilerle buluşuyor. İspanya’nın caz arşiv devleri Elemental Music ve ödüllü araştırmacı prodüktör Zev Feldman işbirliğiyle yayımlanan yeni bir kayıtta, çığır açan caz ikonu Bill Evans ve arkadaşları Marty Morell ile Eddie Gomez, bu kez 1970 Kongsberg Jazz Festivali arşiv kayıtlarından nadide bir sette “In Norway” ismi ile karşımıza çıkıyor. Bu eşsiz kayıtlar, 29 Kasım Record Store Day Black Friday’de iki plak olarak ve ardından 6 Aralık’ta CD versiyonuyla raflarda yerini alacak.
Kariyerini müzikseverlerin yeni kayıtlarla tanıştırılmasına adayan Feldman, 14 yıl içerisinde Bill Evans’ın ailesi ve Bill Evans Estate ile birlikte 12 kayda imza attı. Aralarında benim de yer aldığım Bill Evans hayranlarının Bill Evans’ın adeta tuşlara dokunduğu her saniyeyi duyabilmek gibi bir bağlılıkları ya da bağımlılıkları var. (Defalarca farklı albümleri hakkında yazılar yazdığım Bill Evans’ın her yeni kaydı, benim müzik yolculuğumda da özel bir yere karşılık geliyor.) Hal böyle olunca bu kayıtlar, Evans’ın yaklaşımından yola çıkarak dönemin panaromasını çiziyor.
Bill Evans in Norway albümünde albümde yer alan basçı Eddie Gomez ve davulcu Marty Morell ile birlikte Norveçli piyanist Roy Hellvin, kendi kuşağının önemli piyanistleri Craig Taborn ve Aaron Parks’ın görüşlerini içeren yazılar ve Oslolu caz eleştirmeni ve empresaryo Randi Hultin’in 1970 yılında Kongsberg’de Bill Evans ile gerçekleştirdiği bir röportajı da içeren 27 sayfalık bir kitapçık da yer alıyor.
Bu kayıt, 1970 öncesinde Kongsberg Jazz Festival direktörü Per Ottersen ve ses mühendisi Kristian Ludvik-Bøhmer’in yüksek kaliteli taşınabilir bir sound mixer oluşturma fikri ile ortaya çıkmış. Agfa PE36 ile Revox A77 tape recorder ve Shure 565 ile 545 mikrofonların da ekipman olarak kullanıldığı bu mixer ile kaydedilen ilk albüm Bill Evans’ın 1970 Kongsberg kaydı oldu. Bu etkinlikten 54 yıl sonra Ludvik-Bøhmer, her yıl Temmuz ayında gerçekleşen Kongsberg Jazz Festivali kapsamında bu mixer ile kayıtlar almaya halen devam ediyor. Küçük mucizevi cihaz harika işler başarmaya devam ediyor.
Kongsberg’de 1970’deki festivalde sinemalarda gerçekleşen 10 konser ve üç gecede 5 farklı kulüp konserlerleri ile beraber açık hava etkinlikleri, çocuklar için konser etkinlikleri için 50 kişinin görev aldığı festival bugün sadece caz değil farklı müzikleri de kapsayan bir programlama ile 60. yılına özel olarak 17 farklı mekanda 150 konser ve 600-700 kişinin emek verdiği bir festivale dönüşmüş.
Records Store Day’de yayımlanacak Bill Evans in Norway kaydı, Evans’ın yakın zamanda denetimli bir metadon programıyla uzun süreli eroin bağımlılığından kurtulmaya başladığı bir döneme tarihleniyor. Bu arınma yoluna girme ile gelen ruh durumu Evans’ın müziğinde de bir dinginlik hali yaratıyor.
Bu dinginliği en iyi duyumsayabileceğiniz bölüm, muhtemelen dinleyeceğiniz en alımlı versiyonu ile Alan Bergman, Marilyn Bergman ve Michel Legrand bestesi “What Are You Doing the Rest of Your Life?” parçası. En tanınmış versiyonlarından biri olan From Left To Right albümündeki versiyonunda elektronik piyano ve yaylı aranjmanları ile icra edilen parça meğer Norveç konserinde bu kayıttan bir yıl önce çok daha derinlikli bir versiyon olarak akustik piyano ile oldukça sakin bir tempoda kaydedilmiş. Çok sevdiğim bu standardın bu canlı kaydını duyabilmek beni bir müziksever olarak çok mutlu etti.
Wall Street Journal katkı sağlayıcılarından ve JazzWax bloğu kurucusu Evans uzmanı Myers, Evans’ın albüm hakkındaki yazısında Evans’ın “Norwegian Mood”u takdir ettiğinden bahsediyor. Yani Norveç’e özgü ihtiyatlılık, dürüstlük ve kibarlık ile Norveç’in gün ışığına hasret, melankolik bir ülke oluşu ile oluşan Norveçli olma ruh durumu. Bahsi geçen Norwegian Mood, Evans’ın Nordik ülkeleri konserleri için hazırladığı parça seçimlerini etkilemişti. Evans, Norveçliler için parçanın güzel bir özetini çıkartmış. Bu çok dokunaklı.
Evans, konserler için parça listesini hazırlarken genelde dinleyici kitlesinin kolay bağ kurabileceği, popüler parçalardan ekleme yapar, dinleyiciler üzerinde duygususal etki yaratarak onları çeperleri duygu ile örülmüş bir anlatı içerisine çekmeyi tercih ederdi. Turn Out The Stars, What Are You Doing the Rest of Your Life?, Quiet Now gibi etkileyici baladların yanında So What (Bu parçanın orijinalinin yer aldığı Miles’ın başyapıtı Kind of Blue’da piyanoda Bill Evans yer almıştı), Autumn Leaves, Nardis gibi standartların Evans usulü elegant bir tempo ile icra edildiğini duyuyoruz. Ayrıca Evans müziğinin değişmez bir parçası olarak uzun bas solo bölümleri bu canlı kayıtta da kendine yer buluyor.
Evans’ın sahnedeki eşlikçilerinden Morell, daha sonraları Montreux II ismiyle piyasaya sunulan unutulmaz kayıtlar arasına giren Montreux Jazz Festivali konserlerinin hemen ardından Norveç’e geldiklerinden bahsediyor. Üzerlerindeki baskıyı atlatmanın rahatlığı ile çalmanın biz dinleyicilere yansıyan müzikte olumlu katkılıları olduğunu söylüyor.
Gün yüzüne çıkarılan her yeni Evans kaydının bazı ilkler barındırdığını, her birinin kendi içinde dönemsel belgelere dönüştüğünü düşünüyorum. Her yıl Records Store Day vesilesiyle yayımlanan bu hazine kayıtlardan daha ne kadar daha ortaya çıkacağını da bilemediğimiz için her fırsatın kıymetini bilmemiz gerektiğini düşünüyorum.
Bill Evans’ın yaşarken ve daha sonra yayınlanan diskografisine göz attığınızda zaman zaman kayıt bakımından başarılı ve başarısız albümlerle karşılaşıyoruz. Muhtemelen caz ile yeni tanışan ya da piyanistliğe merak salmış bir kişiyi en çok etkileyen caz piyanisti sıfatıyla Evans’a ait tüm legal kayıtları önemsiyorum. Bana göre kötü veya vasat bir Bill Evans kaydı yoktur. Görece daha iyi ya da daha kötü şartlarda kaydedilmiş ya da Evans’ın herhangi bir sebepten dolayı havasında olmadığı için biraz düşük çaldığı kayıtlar vardır.
“Evans in Norway” albümü, usta piyanist Bill Evans’ın nadiren Nordik ülkelere uğradığında, tıpkı kuzey ışıklarının gökyüzünü aydınlatması gibi bıraktığı özel anları kayıt altına almış. Dikkatli dinlediğinizde zaman zaman mikrofon parazitlenmesi gibi çok ufak ses kusurları duysak da baskı kalitesi ve genel sunumu Elemental Records’un dinleyicilerinden takdir gören markalaşmış kurum kalitesine yakışır nitelikte.
*
Bill Evans: In Norway The Kongsberg Concert (Elemental 2024)
Jazz fans, especially Bill Evans fans, have been very lucky in recent years. Almost every year, previously unheard Bill Evans recordings are released. In a new recording released in collaboration with Spain’s jazz archive giants Elemental Music and award-winning investigative remarkable producer Zev Feldman ( Executive producers Jordi Soley, Carlos Agustin Calembert), groundbreaking jazz icon Bill Evans and his friends Marty Morell and Eddie Gomez appear this time in a rare set of archival recordings from the 1970 Kongsberg Jazz Festival, entitled “Bill Evans In Norway”. These unique recordings will be available exclusively on vinyl on Record Store Day Black Friday, November 29th, followed by a CD version on December 6th.
Feldman, who has dedicated most of his career to introducing new recordings to jazz lovers, has worked with Bill Evans’ family and the Bill Evans Estate in 12 recordings for the part 14 years. Bill Evans fans, including myself, have an attachment or addiction to hearing every second that Bill Evans touches the piano keys. (Every new recording of Bill Evans, whose albums I have written about many times, corresponds to a special place in my musical journey.) As such, these recordings draw a panorama of the period based on Evans’ musical approach.
The album Bill Evans in Norway also includes a 27-page booklet with essays by Norwegian pianist Roy Hellvin, bassist Eddie Gomez and drummer Marty Morell, important pianists of his generation Craig Taborn and Aaron Parks, and an interview with Bill Evans conducted in Kongsberg in 1970 by Randi Hultin, a jazz critic and impresario from Oslo.
This recording process was the brainchild of Kongsberg Jazz Festival director Per Ottersen and sound engineer Kristian Ludvik-Bøhmer, who had the idea of creating a high quality portable sound mixer before 1970. The first album recorded with this mixer, which was equipped with Agfa PE36 and Revox A77 tape recorder and Shure 565 and 545 microphones, was Bill Evans’ 1970 Kongsberg recording. 54 years later, Ludvik-Bøhmer still continues to record with this mixer as part of the Kongsberg Jazz Festival, which takes place every July. The miraculous little device continues to accomplish great things.
The festival in Kongsberg, which in 1970 had 10 concerts in cinemas, 5 different club concerts in three nights, open-air events, concerts for children and 50 people working for the festival in 1970, has now turned into a festival with 150 concerts in 17 different venues and 600-700 people working for its 60th anniversary with a programming that includes not only “jazz” but also different music.
Bill Evans in Norway, which will be released on Record Store Day, dates back to a period when Evans was recently recovering from a long-term heroin addiction through a supervised methadone program. The state of mind that comes with entering this path of purification creates a state of serenity in Evans’ music.
The part where you can hear this serenity best is “What Are You Doing the Rest of Your Life?” composed by Alan Bergman, Marilyn Bergman and Michel Legrand in probably the most charming version you will ever hear. One of the most well-known versions of the piece, the one on the “From Left To Right” album, is performed with an electronic piano and string arragements but it turns out that it was recorded in a much more in-depth version with an acoustic piano at a very calm tempo at the Norway concert a year before this recording. As a music lover, I was very happy to hear this live recording of this standard I love so much.
Evans expert Myers, a Wall Street Journal contributor and founder of the JazzWax blog, writes about Evans’ appreciation of the “Norwegian Mood” in his liner notes of the album. That is to say, the Norwegian mood of reverve, modesty and politeness, and the Norwegian mood of being a melancholic country longing for sunshine. This Norwegian Mood influenced Evans’ song choices for his concerts in the Nordic countries. Evans has summary of this piece for Norwegians nicely. That is so touching.
While preparing the track list for concerts, Evans would usually add popular songs that the audience could easily relate to, preferring to create an emotional impact on the audience and draw them into a narrative whose walls were woven with emotion. In addition to impressive ballads such as Turn Out The Stars, What Are You Doing the Rest of Your Life?, Quiet Now, we hear standards such as So What (Bill Evans played this tune in Miles’ iconic Kind of Blue recording ) , Autumn Leaves, Nardis performed with an elegant Evans-style tempo. In addition, long bass solo sections, as a constant part of Evans’ music, also find their place in this live recording.
Drummer Morell, one of Evans’ accompanists on stage, says that they came to Norway right after the Montreux Jazz Festival concerts, which later became one of the unforgettable recordings released under the name Montreux II. He says that playing with such ease, as there is less pressure on them compared to the Montreux Jazz Festival, contributes positively to the reflection of the music to us, the listeners.
I think that each new Evans recording that is unearthed contains some firsts to celebrate, and each of them turns into a periodical document in itself. Since we don’t know how many more of these treasure records will be released every year on the occasion of Records Store Day, I think we should appreciate every opportunity.
When you take a look at Bill Evans’ discography, both during his lifetime and beyond to eternity we come across both successful and unsuccessful albums in terms of recording. As the jazz pianist who probably had the greatest influence on a newcomer to jazz or an aspiring pianist, I care about all official recordings of Evans. For me, there is no bad or mediocre Bill Evans recording. There are recordings that were recorded in relatively better or worse conditions, or where Evans, for whatever reason, was not in the mood and played a little low.
The album “Evans in Norway” captures the special moments of master pianist Bill Evans during his rare visits to the Nordic countries, like the northern lights illuminating the sky. Although there are some minor audio flaws, such as microphone interference, the print quality and overall presentation are worthy of Elemental Records’ trademarked corporate quality, which is highly appreciated by label’s customers.
You can buy album HERE
Dark Blue Notes’ Bill Evans’ Archive is HERE
Dark Blue Notes’ Elemental Music Archive is HERE
