Arooj Aftab, Vijay Iyer, Shahzad Ismaily – Love in Exile (Verve 2023)

Pakistanlı vokal Arooj Aftab, sessiz, sakin ama bir o kadar da etkili adımlarla, 2023 yılının en güçlü albümlerinden birine imza attı: Love in Exile. Albümde Aftab’a Shahzad Ismail bas gitarıyla, Vijay Iver ise piyanosuyla eşlik ediyor. Yalın tınıların yoğun duygularla birleştiği ve akışın hiç kesilmediği Love in Exile, bu özel üçlünün güçlerini birleştirdiği ve sınırları zorlayarak kendilerine ait yepyeni bir evren inşa etme girişiminde başarılı oldukları dikkat çekici bir çalışma. 

Arooj Aftab, 2014 yılında yayınladığı çıkış çalışması Bird Under Water albümünden beri müzik dünyasının radarında olan yetenekli bir müzisyen. O albümde yerel enstrümanlara ve yerel tınılara da yer veren Arooj Aftab’ın müzikal yolculuğu, günümüzde atmosfer açısından güçlü ve müzikal açıdan yalınlaştırılmış bir üsluba kadar onu taşıdı. Aftab’ın bu kadar dikkat çekmesini sağlayan en güçlü yönü ise vokalinin sade ama “ifadesiz” olarak adlandırılamayacak kadar çok yönlü vokali. Deneysel tınılar ve yenilikçi enstrüman kullanımıyla pekiştirerek güçlendirdiği vokal etkisi, Aftab’ın adının gün geçtikçe üst liglerde anılmasını sağladı. Nihayetinde 2023 yılında yayınlanan Love in Exile ise gerçek bir ustalık eseri olarak karşımıza çıktı. Love in Exile’ı, Aftab’ın olgunlaşan müzikal üslubunun en verimli meyvesi olarak tanımlayabileceğimizi düşünüyorum. Aftab, önceki albümlerinde söz yazarlığı yönüyle temas ettiği sevgi, kaybetme, uzaklaşma gibi temalara bu albümde de dokunuyor. 

Deneysel cazın sınırları ve sınırsızlığı içinde dolaşan albüm, üç temel bileşenle kendini var ediyor: Vokal, klavye ve bas gitar. Shahzad Ismaily’in synthesizer dokunuşları da albümün ambiyansının oluşmasını sağlıyor. Bu ana bileşenin en büyük parçası, kuşkusuz ve beklendiği üzere, Aftab’ın vokali. Ana materyaller, albümün süresi boyunca sizi A noktasından B noktasına (ya da belki de “albümün başından sonuna” demeliyim) taşımak yerine başka bir şeyi hedefliyor sanki: Sizi ve duygularınızı havada asılı tutmak! Toplam 45 dakika boyunca benim yaşadığım en büyük his bu. Sabitlik hissi, sükunet, yoğunluk ve havada asılı kalarak etrafı izleme hali… Sanırım albümün en büyük başarısı ve bu kadar çok sevilmesinin en büyük nedenlerinden biri bu. Albümde en dikkatimi çeken şeylerden biri de ritüelvari bir şekilde kurgulanmış tekrarlar. Bir yönüyle şaşırtıcı olan bu tekrarlar, bir yönüyle de sanki Arooj Aftab’ın sesinin ihtiyaç duyduğu esas hareket alanını sağlıyor sanki. Üçlünün müziğini rayına oturtan en gözle görülür faktörlerden biri de bu.

Aftab, Iyer ve Ismaily’den oluşan trio, Love in Exile boyunca birlikte nefes alıp birlikte nefes vermiş bir organizmaya dönüşmüş. Canlı kaydedilen albümün önemli artılarından biri de bu. Hepsi albümün yapımında aşağı yukarı aynı oranda pay ve katkı sahibi. Düzenleme ve prodüksiyon görevlerini birlikte üstlenmişler, tam bir triodan beklendiği gibi. Ancak işin teknik ya da somut kısmını bir yana bırakacak olsak bile, gördüğüm şey saf bir uyum hali. Bu ekibin birlikte birden fazla albüm çıkarmasına ihtiyaç duyduğumu çok net bir şekilde hissediyorum. 

Açılış parçası To Remain/To Return’ün ilk notalarından itibaren albümün ambiyansı hemen dinleyiciyi yakalıyor. Uzun bir intro bizi karşılıyor. Kolumuzdan tutup çekiştirmeden Arooj Aftab’ın sesini duyacağımız yere götürüyor sanki. To Remain/To Return, son zamanlarda dinlediğim en ustalıkla inşa edilmiş açılış parçalarından biri. Parçanın trafiği, albümün kalan kısmıyla ilgili fikir vermekle kalmıyor; bir duygular bütününü somut bir şekilde ortaya koyarak bize hissedeceklerimizi özetliyor.

Peşinden gelen Hasen Thi, dokuyu ve duyguları güçlendiren uzunca bir köprü. Shadow Forces, Vijay Iyer’in piyanoda nazikçe devleşerek başlattığı bir deneyim. Arkada devam eden piyano temasının üzerine işlenen Arooj Aftab vokali, konuyu bambaşka bir noktaya çekmeye çalışırcasına akıp gidiyor. Sajni, Eyes of the Endless ve Sharabi ise hem albümü boyutlandıran hem de sona hazırlayan özgün dokunuşlarla dolu birer çalışma. To Remain/To Return’den 3 dakika 48 saniyelik bir kesitle sona eren albüm, sizi bir kez daha dinlemeye davet eden bir son söz olarak bu materyali kullanıyor. 

Bana göre 2023’ün şu ana kadarki en iyi albümlerinden biri olan Love in Exile, Arooj Aftab için kariyerinin bundan sonrasını biçimlendirecek derecede güçlü bir adım. Usta piyanist Vijay Iyer için gerçek bir kendini gösterme alanı taşıyan albüm, Shahzad Ismaily için ise bir basçının kolayca yakalayamayacağı türden bir fırsat belki. Bu üçlü, bir arada olmanın ve eserlerin gücünün farkına vararak girdiği kayıttan, alınlarının akıyla çıkmış. Havada asılı kalmak ya da sahici bir farkındalık hali içinde dolaşmak isterseniz, kulak kabartmanızı içtenlikle tavsiye ederim.