Pat Metheny ile Gecelerimiz Demleniyor

Pat Metheny 26 Temmuz’da yayımlanacak yeni solo albümü MoonDial‘ı dijital platform’lardan damla damla kulağımıza akıtmaya başladı. Kulağımızın pasını yavaş yavaş giderecek anlaşılan. Albüme ismini veren MoonDial parçasını 19 Mart’ta, You’re Everything parçasını ise 8 Mayıs’ta dinleyicilerle buluşturdu. Albümde toplamda 13 parça yer alacak; kendi ve başkalarının bestelerine eşit oranda yer verecek. Parça isimlerini yazının sonunda paylaşırsam, sürprizin tadını kaçırmam diye düşünüyorum.

Yayımlanan iki parçayı dinlediğinizde sonra gelecek parçalar hakkında fazlasıyla fikir veriyor. Siz de benim gibi Pat Metheny’nin solo projelerini özlediyseniz, güzel bir fırsat!

Öncelikle albümün adına takıldım. MoonDial, Ay Saati ya da Ay Kadranı anlamına geliyor. Güneş saati gibi, Ay’ın ışığına göre zamanı göstermeye yarayan bir alet. Fakat sadece dolunayda saati tam olarak gösterebiliyor. İspanyolcada Dünya anlamına gelen Mundial sözcüğüne de yakın olduğunu görüyorum. Pat Metheny, bana göre, bir dolunay akşamında, kusursuz bir saat gibi gitar çalışıyla dünyamızı renklendirecek ve benzersiz kılacak!

Albümü plak ya da CD formatında edinmek isteyenler, erken sipariş için buradan buyrun!

Pat Metheny, MoonDial albümünün hikayesini şu şekilde anlatıyor:

“Dream Box’ın 2023 baharında piyasaya çıkmasıyla birlikte, ilk kez sahnede tek başıma 2,5 saat oturarak çaldığım uzun bir solo dünya turuna çıktım. Yıllardır her gece orada burada tek başıma birkaç melodi çalmıştım ama hiçbir zaman bu kadar uzun süreli konserler için yalnızca solo gitar çalmaya odaklanan bir sunum hazırlamamıştım. Bu sadece Dream Box albümünün sound’unu ve konseptini temsil eden bir tur değildi. Bu konserler, o albümün yanı sıra bana New Chautauqua, Zero Tolerance for Silence, One Quiet Night, What’s It All About, hatta biraz Orchestrion ve daha fazlası gibi projelerde temsil edilen konseptleri yeniden gözden geçirme ve genişletme şansı verdi. Dream Box gibi bu solo kayıtların her biri farklı özellikler taşıyor. Buradaki ana fikir, müziğe farklı açılar ve düşünme biçimleri bulmaya çalışırken, bir yandan da temel estetiğin tümünde gerçekleşmesini ummaktır. Başka bir deyişle araştırmaya devam etmek.

Tur başlamadan hemen önce bir keşifte bulundum. Birkaç yıl önce, gezegendeki en iyi luthier’lerden (*) ve en büyük işbirlikçilerimden biri olan Linda Manzer’den benim için başka bir akustik bariton gitar yapmasını istemiştim; ama bu sefer One Quiet Night ve What’s It All About adlı albümlerde kullandığım çelik telli versiyonunun aksine naylon telli bir gitar. Yola çıkmadan hemen önce Arjantin’de, Linda’nın bariton gitarını özel akortlarımda geçerli kılmak için, tam olarak ihtiyaç duyduğum sesi sağlayan gerilime sahip yeni bir tür naylon tel yapımında uzmanlaşmış bir şirkete (Magma) rastladım.

Parmaklarımın altında birdenbire yepyeni bir ses paleti oluştu. Bunların hepsi turun başlamasından sadece üç gün önce gerçekleşti. Ancak bunun sahneye hemen atlayabileceğim bir şey olduğuna hiç şüphe yoktu. Turun ilk 50’den fazla konserinde yavaş yavaş bu yeni enstrümanı tanıttım. İlk başta sadece bir melodiydi. Sonra iki. Turun ilk ayağı sona erdiğinde, Linda’nın naylon telli bariton gitarı konserin 20-25 dakikasını dolduruyordu. Benim için güzel, zengin, neredeyse sonsuzluk hissi veren yeni bir dünya.

Turun ilk kısmı sona erdiğinde hemen stüdyonun yolunu buldum. Bu yeni sesin büyüsünü henüz tazeyken yakalamak için, tur boyunca her gece çalmaktan ortaya çıkan anlık deneyimlerin üzerine inşa etmek istedim. Bu yolculuğun sonucu bu kayıttır; MoonDial.

Tamamen solo bir gitar kaydı olması açısından (sadece ben, gitar ve bir mikrofon) One Quiet Night ve What’s It All About’un devamı niteliğinde olmasına rağmen, naylon tellerin özel sesiyle çok farklı bir hissiyat sunmakta.

Bu kayıtlar, 2023’ün sonundaki Dream Box turnesine verilen ilk kısa ara sırasında birkaç kış gecesi boyunca gerçekleşti. Buradaki zorluk, yoldayken bu yeni gitarla geçirdiğim fazla mesai ses kontrolleri ve soyunma odası pratik seansları sırasında kendimi kaptırdığım düzinelerce melodiyi azaltmaktı; elimden bırakamadım.

Sonunda bir repertuvar oluşturdum. Burada sadece bu enstrüman için yazılmış bazı yeni besteler, yeniden ele alınan birkaç eski melodim, değerli bir Chick Corea parçası ve farklı dönemlerden bestecilerin sevdiğim şarkıları yer alıyor.

Bu kaydın hissi, enstrümanın doğasını takip ediyor. Buradaki merkezi hava, yankılanan tefekkürden biridir. Bu gitar derinlere inmemi sağlıyor. Belki daha önce hiç ulaşamadığım bir yerin derinliklerinde. Bu, günbatımından gündoğumuna kadar geçen, sert çekirdekli bir kayıt.

Çoğu zaman kendimi bu saatleri dolduracak müzik arayan bir dinleyici olarak buldum ve dürüst olmak gerekirse, duymaktan hoşlandığım türden şeyleri bulmakta zorlanıyorum. Piyasada ne kadar çok “yumuşak” müzik olsa da çoğu benim işime yaramıyor.

Bu kayıt, benim bu müziğin kaydedildiği gece geç saatlerde ve sabahın erken saatlerinde aradığım sesleri, armonileri, ruhları ve melodileri arayan uykusuzluk çekenlere ve bütün gece uyuyan insanlara bir şeyler sunabilir.

Bu müzik benim için o yalnız kış saatlerinin bir yansıması. Ama çoğunlukla, benim tanımaktan keyif aldığım kadar herkesin duymaktan keyif alacağını umduğum yeni bir ses ve armonik alanı temsil ediyor.”

■

Linda Manzer bu videoda, Pat Metheny ile nasıl tanıştığını, ona 42 telli Pikasso gitarı yapış hikayesini, daha sonra bariton gitar ve little Manzer’i anlatıyor. 30 yıldan fazla süren arkadaşlıklarını Manzer’den dinlemek heyecan verici.

Buraya kadar okumuş olanlara bir ödülüm var! Linda Manzer’in videosunda bahsettiği, Linda Manzer’in Pat Metheny’i ilk defa dinlediği konser!… Joni Mitchell’in Eylül 1979’da Mingus turnesinde Santa Barbara County Bowl’da kaydedilmiş bu konserinde Joni Mitchell (Elektrik Gitar, Vokal), Pat Metheny (Gitar), Jaco Pastorius (Bas Gitar), Don Alias (Davul), Lyle Mays (Klavye) ve Michael Brecker (Tenor Saksofon) yer alıyor.

■

(*) Luthier kelimesi aslen Fransızcadır ve lute kelimesinden gelir. Terim başlangıçta lute yapımcıları için kullanıldı, ancak Fransızca’da keman ailesinin üyeleri (viyola, çello ve kontrbas dahil) ve gitarlar gibi çoğu yaylı ve telli çalgıların yapımcıları için kullanılmaya başlandı.

■

MoonDial parça listesi:

1. MoonDial (Metheny)
2. La Crosse (Metheny)
3. You’re Everything (Corea/Potter)
4. Here, There and Everywhere (Lennon/McCartney)
5. We Can’t See It, But It’s There (Metheny)
6. Falcon Love (Metheny)
7. Everything Happens To Me/Somewhere (Dennis/Adair; Bernstein/Sondheim)
8. Londonderry Air (Traditional)
9. This Belongs To You (Metheny)
10. Shōga (Metheny)
11. My Love And I (Raskin/Mercer)
12. Angel Eyes (Dennis/Brent)
13. MoonDial (epilogue) (Metheny)